Πόσο “πίσω” εξακολουθεί να είναι η Ελληνική οικονομία;
Η Μεγάλη “Ζημιά” Έχει Γίνει Εδώ και Καιρό αλλά Θα Αργήσει να “Επουλωθεί”
Η Ελλάδα εξακολουθεί μετά από αρκετά χρόνια – δηλαδή μετά από το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης μέχρι και σήμερα - να διανύει μια περίοδο στασιμότητας αν όχι υποχώρησης της δραστηριότητας της πραγματικής της οικονομίας. Ο παρακάτω πίνακας δεν “λέει” κάτι καινούριο, ωστόσο υποδεικνύει το αυτονόητο και το σημαντικότερο όλων των μακροοικονομικών στοιχείων, ότι πρέπει να υπάρξει μεγάλη οικονομική ανάπτυξη στο μέλλον για να επιστρέψει η χώρα στις παλαιότερες “καλύτερες” ημέρες.
Μεταξύ των ετών 2008 – 2015 (ή και 2016), το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (Α.Ε.Π.) της Ελλάδας υποχώρησε κατά 27%, επίπεδο μείωσης από τα υψηλότερα αν όχι το υψηλότερο, σε σύγκριση με άλλες σημαντικές οικονομίες της Ευρώπης, της Αμερικής και της Ασίας, των οποίων το Α.Ε.Π. είτε μειώθηκε λιγότερο είτε αυξήθηκε.
Εδώ όμως ακριβώς βρίσκεται το μέτωπο στο οποίο πρέπει να εστιασθούν οι προσπάθειες που λαμβάνουν χώρα από όλες τις πλευρές στην Ελληνική οικονομία με τρόπο αποφασιστικό, πρακτικό και ρεαλιστικό και όχι με απλές διαπιστώσεις που δεν φέρνουν κανένα αποτέλεσμα στην πράξη (όπως γίνεται από το 2009 και μετά).
Πρόκειται συνεπώς για 8 συναπτά έτη (ενώ διανύουμε το 9ο έτος) σοβαρής υποχώρησης του κύκλου εργασιών της Ελληνικής Οικονομίας με τη μεγάλη ζημιά να έχει γίνει και την Ελληνική Οικονομία να πρέπει να ανέβει έναν Γολγοθά προκειμένου να καλύψει το χαμένο έδαφος. Δηλαδή μιλάμε για σχεδόν μια δεκαετία χωρίς αξιοσημείωτη οικονομική ανάπτυξη σε μια μικρή και εύθραυστη από εξωγενείς (αλλά και ενδογενείς) παράγοντες οικονομία. Επίσης είναι αλήθεια ότι μέχρι τώρα έχουν γίνει πολύ λίγα πράγματα από όλες τις εκάστοτε πολιτικοοικονομικές αρχές της περιόδου 2010 – 2017 προς την παραπάνω κατεύθυνση, ενώ ακόμη και σήμερα οι οικονομικές προσδοκίες που υπάρχουν για το μέλλον δεν είναι ιδιαίτερα αισιόδοξες, μάλλον είναι έως και απαισιόδοξες.
Με τους ρυθμούς με τους οποίους “τρέχει” και εν γένει “συμπεριφέρεται” σήμερα η οικονομία, αλλά και υπό το βάρος του υπέρογκου δημόσιου χρέους, είναι ασφαλώς αδύνατο να καλυφθεί η διαφορά, δηλαδή να “επουλωθεί” η μείωση του Ελληνικού Α.Ε.Π. κατά 27% στο απώτερο μέλλον. Μάλιστα κάνοντας απλές μαθηματικές πράξεις, εύκολα καταλαβαίνει κανείς το γιατί.
Αν η Ελληνική Οικονομία συνεχίσει να αναπτύσσεται με τους σημερινούς ετήσιους ρυθμούς, δηλαδή από μηδενικά ή έως κάτω του 1% (κατά μέσο όρο), τότε υπό το βάρος του χρέους που θα απαιτεί συνέχεια περικοπές δαπανών και αύξηση φόρων, θα χρειασθούν πάνω από 30 έτη (στην καλύτερη περίπτωση) ώστε το Α.Ε.Π. να προσεγγίσει τα επίπεδα του έτους 2008. Ακόμη και με ετήσιους ρυθμούς της τάξεως του 2% (κατά μέσο όρο), προσδοκία η οποία όπως είναι σήμερα τα πολιτικοοικονομικά δεδομένα χρειάζεται ένα θαύμα για να υλοποιηθεί στην πράξη, θα χρειασθούν από 15 - 20 έτη για την επιστροφή στο προ κρίσης επίπεδο του Α.Ε.Π..
Συμπέρασμα
Όσο και αν ακούγεται τετριμμένο ή αυτονόητο, μόνο μέσω της σοβαρής και συνεχούς ανάπτυξης μπορεί να αλλάξει η εικόνα της πραγματικής οικονομίας στην Ελλάδα τόσο σε επίπεδο δημοσιονομικών μεγεθών όσο και σε επίπεδο απασχόλησης και εν γένει οικονομικής δραστηριότητας. Όπως δείχνουν μέχρι τώρα τα αριθμητικά αλλά και τα πολιτικοοικονομικά δεδομένα στη χώρα, κάτι τέτοιο θα απαιτήσει πάρα πολλά χρόνια στην καλύτερη περίπτωση. Υπό την προϋπόθεση ασφαλώς ότι θα έχει επιλυθεί το ζήτημα του δημόσιου χρέους, το οποίο πλέον αποτελεί το σημαντικότερο και το πιο επείγον στην επίλυσή του από όλα τα μακροοικονομικά ζητήματα.
Νικόλαος Ηρ. Γεωργιάδης, PhD
VRS (Valuation & Research Specialists)