Η ξαφνική επιτυχία των κεντρικών τραπεζών αυξάνει τις πολιτικές πιέσεις
Η οικονομική κρίση έχει αποτελέσει πακτωλό χρημάτων για τις κεντρικές τράπεζες, οι οποίες καταγράφουν κέρδη-ρεκόρ, ενισχυμένα από το εισόδημα που προέρχεται από τα φουσκωμένα περιουσιακά τους στοιχεία και τα χαρτοφυλάκια δανεισμού τους, και πιο πρόσφατα, από τη χρέωση των τραπεζών για τις καταθέσεις.
Η αναπάντεχη επιτυχία αποτέλεσε μεγάλο πλεονέκτημα για τις κυβερνήσεις με πρόβλημα ρευστού. Αλλά όσο αυξάνονται οι ισολογισμοί τους, τόσο αυξάνονται οι πολιτικές πιέσεις στις κεντρικές τράπεζες. Στις ΗΠΑ, το Κογκρέσο πήρε $19 δισεκατομμύρια από το κεφαλαιακό πλεόνασμα ενός λογαριασμού της Ομοσπονδιακής Τράπεζας το Δεκέμβρη, ώστε να βοηθήσει τα σχέδια χρηματοδότησης υποδομών, κίνηση η οποία, σύμφωνα με την πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, Janet Yellen, εμπόδισε την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας.
Αυτές οι νέες πολιτικές πιέσεις κινδυνεύουν επίσης να αποσπάσουν τους τραπεζίτες των κεντρικών τραπεζών από το κύριο καθήκον τους, δηλαδή τη σταθεροποίηση των τιμών και –για την Ομοσπονδιακή Τράπεζα- την αύξηση των θέσεων εργασίας. Στη χειρότερη περίπτωση, ο φόβος για ζημία θα μπορούσε να τους εμποδίσει από την επιδίωξη πολιτικών που θα μπορούσαν να έχουν όφελος για την ευρύτερη οικονομία, όπως υποστηρίζουν οικονομολόγοι και πρώην επικεφαλής κεντρικών τραπεζών.
Το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ συνέλλεξε περίπου $100 εκατομμύρια από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα για κάθε ένα από τα τελευταία δύο χρόνια, ποσό πάνω από τριπλάσιο σε σχέση με τα μέσα ετήσια κέρδη του για τα τρία χρόνια πριν από την οικονομική κρίση του 2008. Στην Ελλάδα, η κεντρική τράπεζα έστειλε €1,15 δισεκατομμύρια ($1,31 δισεκατομμύρια) στην κυβέρνηση αυτό το έτος, αφού σημείωσε μακράν το μεγαλύτερο κέρδος της τουλάχιστον από το 2001. Η κυβέρνηση της Ιρλανδίας μόλις έλαβε €1,8 δισεκατομμύρια από την κεντρική της τράπεζα, η οποία σημείωσε κέρδη-ρεκόρ.